Aangekomen

Complimentjes geven gaat niet iedereen even goed af. Complimentjes ontvangen daarentegen is voor veel mensen nog veel lastiger. Persoonlijk strooi ik met complimenten als waren ze confetti. Als iemand een leuke jurk aan heeft, zeg ik dat. Net zoals ik het zeg als een leerling goed werk aflevert of zich sociaal opstelt in de klas. In de dagelijkse omgang merk ik dat mensen groeien van een compliment; maar het moet wel gemeend zijn. In tegenstelling tot onze wettige betaalmiddelen, hebben de complimenten nooit last van inflatie. Het krijgen van een compliment voelt echter niet altijd comfortabel. We reageren meestal door onszelf omlaag te halen. Een vriendin die jaren geleden bankdrukwedstrijden won, doet die prestatie af met: “Och, de concurrentie was niet zo groot, hoor!” In Nederland is het not done om openlijk trots te zijn op jezelf. Bescheidenheid zien we collectief als goede eigenschap en ook al ontkennen we het in alle toonaarden – hier en daar borrelt afgunst op als het iemand anders goed gaat. Net zoals het ontvangen van een compliment een kunst is, is het geven ervan een vaardigheid die niet iedereen beheerst. Ik hoor weleens als compliment verklede beledigingen voorbijkomen en ben dan altijd verbaasd over de valsheid die erin besloten ligt. “Wat mooi dat jij zo totaal niks om je uiterlijk geeft,” zei een collega ooit tegen een andere collega die zich niet opmaakte en haar haren niet verfde. “Nou, dank je wel, denk ik?,” reageerde die heel ad rem. Op school werden we onlangs geconfronteerd met een 36 pagina’s tellende gedragscode. In deze tijd is zo’n document geen overbodige luxe, maar mij viel op dat de kaders die in de code bepaald worden, behoorlijk specifiek en vrij strikt zijn. Toen ik het las, begreep ik heel goed dat er collega’s zijn die zich tegenwoordig afvragen wat ze nog wel en niet mogen zeggen. Mag ik iemand op de werkvloer nog een pluim geven zonder van flirtgedrag te worden beschuldigd? Mag ik een student überhaupt nog wel aanspreken op zijn of haar uiterlijk? Zeker op een horeca opleiding waar een representatief voorkomen geregeld gespreksonderwerp is, kan dat nog wel eens taboe worden. Als grensoverschrijdend wordt in de gedragscode alles gezien dat als kwetsend wordt ervaren en dat tot doel of gevolg heeft dat een medewerker/student zich niet langer veilig voelt op zijn/haar werkplek/studieplek. Het risico dat hierin schuilt, is dat mensen doorschieten en in het normale menselijke contact al snel verdachte situaties herkennen. Toen ik terugkwam van vakantie zei een student tot hilariteit van zijn klasgenoten tegen mij: “Mevrouw, u ziet er goed uit. Bent u soms aangekomen?” Ik vraag me nu al drie weken af of ik hiermee naar de vertrouwenspersoon moet.

Aangekomen