Afbeelding

Hélène - Is het al gestort?

Column

“Zijn de miljoenen van Sywert al teruggestort?” “Nee”. Ik zet de vraag en het antwoord tussen aanhalingstekens omdat ik citeer van het Twitteraccount dat in het leven is geroepen om de mondkapjesdeal die Sywert van Lienden met de Nederlandse overheid sloot, levend te houden. Niets is namelijk zo vluchtig als het nieuws van vandaag; dat is morgen al achterhaald en volgende week vergeten. Voor wie niet meer weet waar het over ging: Sywert van Lienden verkocht in 2020 40 miljoen mondkapjes uit China aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Eerst zou hij dit via de stichting Hulptroepen Alliantie doen, zonder winstoogmerk, voor 88 miljoen euro. Uiteindelijk heeft het ministerie 100,8 miljoen euro voor de mondkapjes betaald via het speciaal opgerichte bedrijf Relief Goods Alliance. Dat betekent dat het bedrijf van Van Lienden uiteindelijk zo’n 28 miljoen euro winst heeft gemaakt, waarvan hij 9 miljoen in eigen zak kon steken, onthulde de Volkskrant. Toen dat uitkwam, ontstond er veel ophef. Later werden de mondkapjes afgekeurd door het RIVM omdat ze een risico voor de gezondheid vormden. De mondkapjes zijn hierdoor nooit gebruikt, maar wel betaald. Sywert van Lienden zegt de winst voor goede doelen te willen gebruiken. Maar meerdere goede doelen zeiden daar niets voor te voelen en dat Van Lienden het geld terug moest geven aan de overheid. Maar dat is tot op de dag van vandaag nog steeds niet gebeurd. Dat mensen zoals Van Lienden hun handen in onschuld wassen terwijl ze misbruik maken de situatie, is zelden actueler geweest als nu. Er worden in de Oekraïne oorlog wapens geleverd aan beide partijen waarbij de vraag wat ermee te verdienen valt, veel belangrijker is dan de vraag welke schade ermee gaat worden aangericht. Dat klinkt misschien cynisch, maar ook na het lezen van het boek “De meeste mensen deugen”, ben ik nog steeds van mening dat mensen onder de juiste omstandigheden de meest verkeerde dingen kunnen doen. En zeker als het gaat om geld, verdwijnen principes vaak snel naar de achtergrond. Oud-kanselier Schröder van Duitsland is daar een pijnlijk voorbeeld van. Na zijn tijd in politiek kreeg hij enkele topposities binnen Russische energiebedrijven en werd hij lobbyist voor Russische belangen in de Bondsdag. Hij beschikt daartoe over een riant kantoor met eigen medewerkers en de kosten daarvoor (ruim 400.000 euro per jaar) worden door de Duitse belastingbetaler opgehoest. Schröder is een beetje de Duitse Sywert geworden, alleen wordt hij minder publiekelijk aan de schandpaal genageld sinds de oorlog uitbrak. Misschien dat Duitsers meer doordrongen zijn van het besef dat we allemaal een beetje Schröders en Sywerts zijn. En intussen is het Twitter account @ishetalgestort het geweten des vaderlands. De mensheid gaat er niet op vooruit, vrees ik.