Mini streekmuseum op landgoed Kasteel Amstenrade

Een dagje half januari, eerder dit jaar. Heerlijk om in de tuin te werken. Ondanks de lagere temperatuur zorgt het zonnetje voor een aangename werktemperatuur. Op Facebook vinden we op de pagina van de vrijwilligers van Kasteel Amstenrade die dag het volgende berichtje. “Met de tuinfrees hebben we een woekerende bamboeplant onderhanden genomen. In korte tijd zijn de wortels flink gegroeid, ze liggen zelfs in de kiezel van de aangelegde tuin. Het pad is ook smaller geworden. Vele handen maken licht werk en zo hebben we de boel flink geploegd en geharkt. Daarna met de eg de grond vlakker gemaakt. We hebben echt enorm zin in het voorjaar om met z’n allen in de tuin aan de slag te gaan.”

Tijdens de pauze van de vrijwilligers wordt niet alleen gewerkt. Er is ook tijd voor koffie, een punt vlaai en een praatje dat herhaaldelijk wordt onderbroken door een gulle lach. “Dat hoort er naast werken natuurlijk bij”, vindt Rob Spierings uit Amstenrade, een van de vaste leden van deze groep enthousiastelingen. Op dinsdag- en vrijdagmorgen komen ze samen voor werkzaamheden die de kasteeltuin van een nieuwe uitstraling voorzien. Die tuin sluit aan bij de oranjerie van het majestueuze, achttiende eeuwse kasteel en kent diverse compartimenten. Zo is er een scheppingstuin, een zen-tuin, een zintuigentuin en een doolhof. De coniferen die de gangen en paden vormen moeten enkel nog strak geschoren worden. In de verlossingstuin zal het kruis met het corpus van Jezus, dat uit het voormalige klooster in Amstenrade stamt, na de winter een vaste plek krijgen. 

Op het dressoir staan een ouderwetse Philips platenspeler, een accordeon, een antieke typemachine uit de ‘oertijd’, een trapnaaimachine en een veelheid aan potten, pannen en ander keukengerei. - Katja Waltmans

Museum

Samen met plaatsgenoot No Adriolo stond Rob twee jaar geleden aan de basis van het mini streekmuseum dat is gevestigd in de kassen van de voormalige ‘kweekerij’. Een plek die je van de ene verbazing in de andere doet vallen. De rijkdom en de variëteit van landbouwwerktuigen, gereedschappen, gebruiksvoorwerpen en andere bijzonderheden is voor de één een feest van herkenning, voor de ander de eerste kennismaking met de wereld van overgrootouders uit lang vervlogen tijden. “Een groot deel van de spullen hier danken we aan de familie Huisman, die hier een boerderij en een kwekerij hadden. Vooral landbouwwerktuigen, gereedschappen en allerlei gebruiksvoorwerpen hebben zij ons ter beschikking gesteld. Ploegen, een eg, een bietensnijder, waterpompen, zaagmachines, melkbussen, een karnton of een weegschaal met bijbehorende gewichten. En rekken vol landbouw- en tuingereedschappen. Daar zitten unieke exemplaren tussen die op het landgoed hier of elders in het dorp jarenlang dienst hebben gedaan. Ook de vader van Lei Meisen, sinds kort beschermheer van onze schutterij, heeft spullen gedoneerd.” Wanneer je verder wandelt kom je terecht in een nostalgisch, klassiek eiken decor terecht. Het is een woonkamer met een Perzisch tapijt op de vloer en een dito kleed op tafel. Op een dressoir staat een tinnen stembus met erin gegraveerd ‘Gemeente Amstenraad 1856’. Spierings: “Die is origineel en is gebruikt om stembiljetten in te verzamelen tijdens verkiezingen.

Gravin Leila

Rob Spierings en zijn team vrijwilligers kijken uit naar de lentedag waarop tuin, oranjerie en museum voor bezoekers open gaan. Naast hun werk voor het behoud van het achttiende-eeuwse kasteel doen ze het daar vooral voor. “Dat werkt ongelooflijk verslavend”, lacht een van de vrijwilligers. “Ik kom hier meerdere malen per week om koper, ijzer, aluminium en andere materialen uit binnengebrachte apparaten en werktuigen te demonteren. Om het erna te sorteren en te transporteren naar de schroothandel. De opbrengst zorgt ervoor dat we dit kunnen blijven doen. Subsidie krijgen we niet en voor de kasteelvrouwe is het onmogelijk om dit alles uit eigen middelen op te hoesten.” Die kasteelvrouwe is Leila van Lidth de Jeude, gravin de Marchant et d’Ansembourg. Zij woont met haar man en kinderen in het monumentale gebouw. Ze ziet dat het goed is zo, dolblij als ze is met de hulp van haar ‘mannen en één vrouw’. Ze schenkt glimlachend een extra kop dampende koffie in, een tweede vlaaipunt met slagroom wordt evenwel afgeslagen. Thuis wacht immers nog de lunch.

Wil je als vrijwilliger aan de slag? Kijk op facebook of mail naar vrijwilligers@landgoedamstenrade.nl

Tekst Hub Bertrand | Beeld Katja Waltmans