Hélène - Arm kind

Tijdens de Nederlands les kwam ik - samen met de studenten - een tekst tegen over SOS Kinderdorpen. Het was een voorbeeld van hoe een organisatie probeert nieuwe donateurs te werven door middel van overtuigende teksten. De studenten doorzagen de manipulatieve wijze waarop dat gebeurde meteen; er werd gestrooid met cijfers en er werd een hele alinea aan verantwoording besteed. Op mijn vraag wat de organisatie probeert te doen met deze zogenaamde feiten, antwoordde één student zonder aarzeling: “Betrouwbaar overkomen.”Ik moest terugdenken aan de jaren ‘90, in mijn beleving hét decennium waarin goede doelen bomen plantten die de hemel in groeiden. Ik deed daar - goedgelovig en naïef - vrolijk aan mee door naar aanleiding van een uitzending van Ivo Niehe waarin 50 jaar Foster Parents Plan vierde, een kindje op afstand te adopteren. O, wat voelde ik mij góed, iedere keer als er post van het kindje kwam. Hij heette David en op de foto’s die ik op gezette tijden ontving, zag ik een lachend kereltje dat dankzij mij die lach op zijn gezicht had. Dat ging zo een aantal jaren door, totdat ik in 1999 ruw van mijn roze altruïsme-wolk werd geschopt. Foster Parents Plan kwam in opspraak doordat het geld dat ik en met mij vele duizenden donateurs overmaakten, niet bij de kindjes terecht bleek te komen, maar bij ‘de gemeenschap’. Dat begrip was rekbaar, want het geld kwam niet direct bij David en zijn familie, maar ook bij plaatselijke bestuurders en het bleef kleven aan de administratieve strijkstok van de organisatie zelf. In het onderzoeksrapport dat destijds werd opgesteld staat te lezen dat ‘er een te positief beeld werd geschetst’. Om het tij te keren veranderde Foster Parents in 2002 van naam en werd een interimmanager aangesteld die ook weer in opspraak kwam omdat hij voor een driedaagse werkweek maar liefst € 18.000 per maand toucheerde. Ik deelde de ontgoochelende ervaring met de studenten en werd gelijk recht in mijn gezicht uitgelachen.”Kijk hier, mevrouw,” riep er een, “SOS Kinderdorpen is net zo’n louche bende. Hier staat dat er sinds de jaren ‘90 een groot onderzoek loopt naar geweld en seksueel misbruik binnen de organisatie.” We voerden er de rest van de les een discussie over en er kwamen steeds meer ontluisterende berichten over goede doelen naar boven. Ik stelde de vraag of ik de tekst niet beter kon schrappen uit mijn programma. Maar dat was volgens de studenten een zwaktebod. “We denken er nu tenminste wél over na, “zei er een, “en als u nog eens een arm kind wilt helpen, dan bied ik mezelf bij deze ter adoptie aan. Ik stuur u af en toe wel een foto van bij de McDonald’s.”